Naar waarneming van de natuur

Online Schilderles 20201212 bij Liesje van den BerkRockpool 4 steens - Jacobien de Rooij

We kijken naar werken Rock pools van Jacobien de Rooij. Zij werkt op heel groot formaat met pastelkrijt, verbeeldingen naar waarneming van de natuur die realistisch en ‘sprookjesachtig’ tegelijk aan doen.
Het gevaar van kitsch ligt op de loer, maar de werken raken dit net niet, maar het is wel dichtbij.

We zoeken in onze eigen foto’s naar een afbeelding uit de natuur ter inspiratie van een werk dat we gaan maken met pastelkrijt.

Ik kies een foto van herfstbladeren en wat kastanjes op het terras en experimenteer wat met verschillende papiersoorten. Uiteindelijk vind ik dat gewoon tekenpapier beter werkt dat zwaarder aquarelpapier.

De eerste opzet houdt teveel vast aan een compositie zoals op de foto. Uiteindelijk laat ik dat los en ga ik over de eerdere vormen heen en maak één grote vorm.

 

Boot in de zon

Online Schilderles 20201128 bij Liesje van den Berk

Een tentoonstelling in Eye, Trembling Landscapes waarin landschappen die vanuit de lucht zijn gefotografeerd of gefilmd het startpunt vormen voor kunstwerken is de inspiratie voor de les van vandaag.
We Julie Mehretu - Stadia IIIkijken ook naar werk van Julie Mehretu, zoals het werk Stadia III

 

Ik ga door met het gebruik van landkaarten en ander eerder gemaakt werk en maak een collage met acrylverf en drie grote (kleur)vlakken.

 

In serie

Online Schilderles 20201121 bij Liesje van den Berk

Vandaag maken we drie werken in paralel: elke 10 minuten werk je aan een werk, daarna ga je naar het volgende werk, en na 10 minuten ga je het derde werk maken en dit herhaal je elke 10 minuten. Wat goed werkt in een beeld kan je in de andere beelden toepassen.
We gaan de drie werken maken met het materiaal en/of de vorm van vorige week. Voor mij zijn dat landkaarten. Ik combineer het met acrylverf.

 

Transformatie

Online Schilderles 20200530 bij Liesje van den Berk

De vierde online schilderles begint met een videofragment van een interview met Olphaert den Otter, waarin hij vertelt over zijn werk. Het werk van den Otter bestaat uit een film van het proces van transformatie, omdat in het proces zijn werk ontstaat maar ook weer vernietigd wordt. Het begint met een leeg doek en eindigt daar ook weer mee.
Elke fase van een werk wordt vernietigd door de volgende fase totdat het niet meer verder kan en het werk ‘dood gaat’, het versmeert wordt tot ‘niets’.
Olphaert geeft in deze pdf meer informatie over zijn manier van werken en de gedachten er achter.

In de les gaan we hiermee aan de slag, om het herkenbare te transformeren in het onherkenbare en te onderzoeken, te ervaren wat ‘te ver gaan’ is en hoe dit ook weer nieuwe inzichten op kan leveren.

We maken om de 10 minuten foto’s en zetten die in de appgroep. Het materiaal van vandaag is pastelkrijt, omdat hiermee werken snel verzadiging kan bereiken, ook afhankelijk van het papier dat je gebruikt.We gaan in lagen werken en de opdracht is telkens om door te werken tot dat het niet meer gaat, te ver gaat en zelfs ‘lelijk’ wordt.
Op dat punt gekomen gaan we, weer in fases, het werk ‘schilderend’ uitgummen.

Ik heb al in geen jaren pastelkrijt gebruikt, het zit nog in de doosjes van schilderbenodigdheden winkel Aarts uit Lisse. Het zijn de pastelkrijtjes van Rembrandt die ik voor mijn verjaardag vroeg en kreeg toen ik 17, 18 was. Het is wennen om te werken met dit materiaal, ook omdat er niet snel toevalligheden optreden, zoals ik dat wel met verf ervaar.

 

En het eindresultaat van de les, waarin flink gegumd is. Nog niet alles is uitgegumd, maar dat zou je wel kunnen bereiken.

 

Ierland

Online Schilderles 20200516 bij Liesje van den Berk

De derde online les neemt Liesje ons mee naar een plaats in Ierland via Google Streetview.
5 Kilrelig Artist Retreat Village, waar ze ooit een Artist in Residence project heeft gedaan. https://goo.gl/maps/mVN9SSZADMRrRj6C6

We beginnen weer met korte opdrachten, van elk 5 minuten, waarbij we ons standpunt aan de de Ierse kust elke keer een kwartslag draaien en het uitzicht schetsen.

Daarna kiezen we een standpunt dat ons aanspreekt en gaan op basis van ons uitzicht een werk maken. Ter inspiratie deelt Liesje met ons werk van Hercules Segers en Cathelijn van Goor. Hercules Segers maakte een aantal versies van eenzelfde prent/beeld door een ander gebruik van kleur. Er is discussie over of Segers ooit zelf gereisd heeft of dat al zijn werken uit zijn fantasie zijn ontsproten, Cathelijn van Goor maakt werken die geinspireerd zijn op de zgn ‘glitches’ in Google Streetview, daar waar de beelden verspringen of er foutjes zijn in de aansluiting van de beelden.

Ik werk op A5 formaat met aquarelverf en carborundum. Elke keer als ik na 15 minuten een foto van een werk upload zegt Liesje dat het beeld af is en dat ik een volgend standpunt moet nemen. Er blijft dus veel lege ruimte in mijn werk, iets wat ik niet snel doe en wat ook een opdracht van Liesje is geweest: “vol en ledig” in mijn werken brengen.

Bloem

Online Schilderles 20200509 bij Liesje van den Berk

De tweede online schilderles via Zoom begint met een aantal korte opdrachten. Elk van ons heeft – buiten beeld voor de anderen – een bloem in het zicht. Een van ons beschrijft de bloem, de anderen tekenen de bloem op basis van wat hen wordt verteld. Dit levert interessante beelden op!
Daarna tekenen we onze eigen bloem, één keer ‘blind’, dus zonder op het papier te kijken, en één keer ‘in 1 lijn’, dus zonder je potlood van het papier te halen.

Na de korte opdrachten gaan we door met de eigen bloem. Ter inspiratie laat Liesje ons beelden zien van Georgia O’Keefe, David Hockney en Emmy Bergsma.

Georgia O’Keeffe, Red Canna, 1924 (Georgia O’Keeffe Museum) David Hockney, Still life with flowers and lobster at Odin’s Restaurant (c. 1980) Emmy Bergsma

Ik ga door met de techniek van vormen in 1 lijn opzetten en herhaal dat een paar keer over elkaar heen. Ik werk in de paarse tinten van de bloem met aquarelverf en aquarelpotlood, op een aquarelpapier A4 formaat.
Om de ca 15 minuten maken we een foto van onze voortgang en zetten die in de app groep voor commentaar

Aan het eind voeg ik wat geel (de kleur van de stamper) toe aan de tekening en dat werkt goed.

 

Schelpen

Online Schilderles 20200502 bij Liesje van den Berk

Vanwege de Corona maatregelen zijn de lessen online hervat. Het was even afwachten hoe en of het zou bevallen, maar ik vind dat het verrassend goed werkt. Het is fijn om weer de tijd voor schilderen te nemen en met de medecursisten via beeldbellen in stilte, maar toch aanwezig, aan een werk te werken. In een app groep via Whatsapp delen we foto’s van het werk terwijl we bezig zijn en geeft Liesje feedback.

Om er weer een beetje in te komen krijgen we eerst een aantal korte opdrachten waarbij we met potlood objecten die we bij de andere cursisten in beeld zien, te tekenen.
Een lamp, een boekenplank, een strijkplank of een houten trap. Na de serie van korte schetsen gaan we aan de slag met de opdracht om een object in je eigen kamer te nemen en op basis daarvan een werk te maken

Mijn object is een schelpen mobile, gemaakt met schelpen gevonden aan de Franse westkust.

Ik werk met aquarelpotlood en aquarelverf en oliepastel.

Elke 15 minuten maken we een foto en zetten die in de appgroep. Feedback van Liesje is dat ik een beslissing moet maken of het 6 duidelijke eenheden moeten blijven. Zo ja, dan moet dat geaccentueerd worden, zo nee, dan moet het meer geïntegreerd in het geheel worden opgenomen. Ik kies voor het laatste.

Het is wennen om op een kleiner formaat te werken, ik maak het in een boek met papier voor mixed media (190gr mixed media paper, Strathmore 500 serie ) op A5 formaat, terwijl ik normaal gesproken op 50×70 cm vellen werk. Ook was het een tijd geleden dat ik met aquarelverf had gewerkt.

 

Het eindresultaat van vandaag.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

En ik maak nog een extra werk, realistischer, van de schelpen.

 

Laatste les van het jaar

Schilderles 20191220 bij Liesje van den Berk

In deze laatste schilderles van deze reeks gaan we voor een medecursist (de namen trekken we als lootjes) een klein werkje maken in de stijl van de persoon. Aan het eind van de les raden we wie welk werk voor wie heeft gemaakt.

De blauwe links onder is voor mij gemaakt door Mechteld. Meteen te herkennen als voor mij.

 

 

De laatste les maak ik dit werk.
“Possibilities”

 

 

 

 

 

Oliepastel

Schilderles 20191214 bij Liesje van den Berk

Het artikel Color me Deeply In het tijdschrift Elephant laat werk zien van kunstenaars die met oliepastel werken. Werken met oliepastel levert vaak felle intense kleuren op. We krijgen uitleg over het materiaal pastel, softpastel en oliepastel.
Oliepastel is niet hetzelfde als wasco, wasco of waskrijt is gebaseerd op (bijen)was en kleurpigmenten, bij oliepastel is daar nog een percentage olie aan toegevoegd. Oliepastel is zachter dan wasco en je kunt er beter kleuren mee mengen.

Het onderstaande werk ontstond. Ik heb bewust een beperkt aantal kleuren oliepastel gebruikt, aquablauw, donkerblauw, lichtviolet, donkerviolet, donkerroze en lichtroze.
In de eerste opzet waren er meer witte open plekken op het papier en was ik van plan om met aquarel in de open plekken te werken, om zo met het afstoten van vetkrijt en verf op waterbasis te spelen. Halverwege bleken er een viertal witte ‘ballen’ goed te werken in een ritme en besloot ik dit meer toe te passen.
Met het paletmes heb ik op sommige plaatsen krassen in het oliepastel gemaakt.

Het was al een hele tijd geleden dat ik met oliepastel had gewerkt en was leuk om te doen.

 

Losse toets

Schilderles 20191207 bij Liesje van den Berk

Naar aanleiding van een vraag van een medecursiste vorige week is vandaag de opdracht meer met een losse toets te werken. We bekijken twee werken waarin met een losse toets is gewerkt, die van veraf gedetailleerd lijken, maar van dichtbij uit vlekken verf blijken te bestaan. In het impressionisme werd ook heel erg naar kleur en kleurbeleving gekeken. Er zit veel meer kleur in voorwerpen dan onze hersenen hebben aangeleerd. We hebben het in principe niet nodig om veel kleuren te onderscheiden. Vergelijk de vele benamingen die de Inuit hebben voor wit. Dit is nodig om in de omgeving van de Inuit te overleven (een ijsberg kunnen onderscheiden van een ijsbeer, soorten sneeuw etc).
In plaats van een beeld te maken door contouren te trekken en deze ‘in te kleuren’ is het interessanter een beeld op te bouwen uit losse toetsen van je kwast.

Hans de Bruijn, Waterlelievijver, 2018, olieverf op doek, 210 x 400 cm

(afbeelding afkomstig van tableaumagazine.nl)

 

 

 

Pierre-Auguste Renoir (1841-1919) At the Fireside, 1875 oil on canvas

 

 

 

 

Vandaag doe ik weinig met de opdracht. Ik maak een werk dat qua opzet lijkt op het werk van vorige week; ik was benieuwd of ik een zelfde effect van gelaagdheid en diepte kon bereiken met de kleur blauw als met zwart wit. Ik maak met pruisisch blauw gladde donkere stukken op het witte vel met kwast en meng daarna allerlei tonen blauw (kobaltblauw, koningsblauw, groenblauw, pthaloblauw, pruisisch blauw met wit, titaanbuff en napelsgeel licht) op het vel met paletmes. Ik heb ook permanent blauw violet op mijn palet maar deze overheerst snel. Tussendoor zet ik de föhn op het werk om sneller te kunnen werken.
Het is wel heel erg blauw. Als ik zeg te ergeren aan het paars doet Liesje de suggestie om nog een kleur, bijv rood toe te voegen. Ik heb nog roze/rood op mijn palet van vorige week en breng op 4 plekken een veegje roze/rood aan op het werk. Dat werkt goed.

Nu ik het werk van vorige en deze week naast elkaar zie denk ik dat het zwart witte rustiger aandoet omdat de kleur wit niet teveel tonen heeft. De lichte stukken op het werk van vandaag doet niet rustig aan omdat in die stukken zelf ook veel toonverschil zit, en ik dat ook grof door elkaar heb getrokken met het palet mes. Met een beperkter kleurenpalet zou misschien wel een zelfde effect kunnen worden bereikt. Ook zit er minder relief in het blauwe werk.